تفاوت لهجه های عربی در چیست؟

انواع مختلف زبان عربی و هنگام انتخاب نوع یادگیری به چه نکاتی توجه شود.

درک اینکه انواع مختلفی از زبان عربی وجود دارد، که برخی از آن‌ها به‌سختی قابل‌درک هستند، باید برای کسانی که یک‌زبان جدید را آموخته‌اند ناامیدکننده باشد. مثل این است که یک کلید اصلی به شما داده شود که فقط در یک قفل کار می‌کند. به‌عنوان‌مثال، فرانسوی-کانادایی ویژگی‌هایی از زبان فرانسه قرن 17 را حفظ کرده است که بعید است در خیابان‌های پاریس امروزی بشنوید. (تصور کنید یک فرد فارسی زبان شبیه شخصیت داستان رستم و سهراب حرف میزند!) به‌طور مشابه، ممکن است کسی که اسپانیایی استاندارد خوانده است از رفتن به آمریکای جنوبی ناامید شود و متوجه شود که زبان اسپانیایی (که در آرژانتین و اروگوئه صحبت می‌شود) دارای ویژگی‌های بسیاری است. محاوره‌های ناآشنا و همچنین تلفظ متفاوت بسیاری از کلمات. اما وقتی صحبت از یک‌زبان واحد می‌شود که از منطقه‌ای به منطقه دیگر بسیار متفاوت است، عربی در درجه اول است.

5 زبان برتر

با 30 نوع مدرن، ازجمله شکل استاندارد آن، 422 میلیون نفر در سراسر جهان از عربی استفاده می‌کنند و پنجمین زبان رایج جهان است. این زبان در نوزده کشور از مراکش در شمال غربی آفریقا تا عمان در ساحل غربی شبه‌جزیره عربستان زبان اول است. و بااین‌حال تفاوت بین عربی که در مراکش صحبت می‌شود و در عربستان سعودی خیلی قابل‌توجه است. بنابراین چگونه عربی آن‌قدر متنوع شده است که دو زبان مادری این زبان از نقاط مختلف جهان عرب برای برقراری ارتباط با یکدیگر تلاش می‌کنند؟

ریشه‌های قبیله‌ای زبان عربی

منشأ عربی بیش از دو هزار سال پیش در منطقه کنونی عربستان سعودی و منطقه شام (شامل لبنان و اردن) است. این اولین بار توسط قبایل کوچ‌نشین که در مرزهای شمال غربی شبه‌جزیره عربستان حرکت می‌کردند، صحبت شد. درواقع کلمه عرب به معنی کوچ‌نشین است و خانه اجدادی همه اعراب جایی است که امروزه به نام یمن شناخته می‌شود. این عضو خانواده زبان‌های سامی است که بسیاری از آن‌ها مانند فنیقی و اکدی اکنون به دلیل گسترش زبان عربی منقرض‌شده‌اند. در میان زبان هایی که هنوز صحبت می‌شوند، آرامی، عبری و آمهاری، زبان‌اصلی اتیوپی است. زبان عربی از طریق اقوام مختلفی که از شبه‌جزیره عربستان خارج‌شده و به سرزمین‌های جدیدی رفتند و با گروه‌های بومی ازدواج کردند، گسترش یافت. فتوحات اسلامی که در قرن هفتم میلادی رخ داد، گسترش آن را تسریع کرد و سرانجام به شمال آفریقا، شبه‌جزیره ایبری و حتی حاشیه شرقی چین رسید.

در سفر طولانی خود، کلمات بسیاری از زبان‌ها را که درنهایت جایگزین می‌شد، جذب کرد، و منجر به یک مثال کلاسیک ازآنچه به‌عنوان “پیوستگی گویش” شناخته می‌شود، شد. به بیان ساده، این‌جایی است که یک‌زبان با گسترش در یک منطقه جغرافیایی تفاوت درجات دارد. نتیجه این است که انواع همسایه یک‌زبان کمی تفاوت دارند، درحالی‌که تفاوت در فواصل زیاد می‌تواند بسیار زیاد باشد، و آن‌ها را برای یکدیگر نامفهوم می‌کند.

وجه مشترک عربی

امروزه عربی استاندارد مدرن (MSA – همچنین به‌عنوان عربی کلاسیک شناخته می‌شود) نوع استاندارد زبان است و در بیشتر گفتارهای رسمی در سراسر جهان عرب برای سهولت ارتباط استفاده می‌شود. این چیزی است که دانش آموزان عربی به‌عنوان یک‌زبان قبل از رفتن به گویش خاص‌تر یاد می‌گیرند. در اینجا نگاهی به پنج نوع اصلی عربی می‌اندازیم.

عربی شمال آفریقا

در شمال آفریقا، از مراکش تا لیبی، عربی شمال آفریقا به‌عنوان عربی مغربی نیز شناخته می‌شود و اغلب واژه‌هایی از اسپانیایی، فرانسوی و ایتالیایی دارد. برخی از این کلمات یکسان باقی‌مانده‌اند و برخی دیگر به درجات مختلف تغییر کرده‌اند. گویندگان عربی مغربی زبان خود را دریجا می‌نامند و کمترین شباهت به MSA دارد. حسنیه عربی، که در موریتانی و صحرای غربی صحبت می‌شود، نسخه‌ای از عربی مغربی محسوب می‌شود.

عربی مصری

عربی مصری به دلیل نفوذ سینمایی کشور مصر و حضور رسانه‌ای قوی درک می‌شود. اما مصری‌ها لزوماً به‌راحتی لهجه‌های دیگر را درک نمی‌کنند.

عربی شام

در منطقه شام – شامل لبنان، سوریه، اردن و فلسطین – این نیز تنوع قابل‌فهم زبان است. مهاجرنشین لبنانی تا 14 میلیون نفر (بسیار بیشتر از جمعیت داخلی 6 میلیونی کشور)، که بخشی از آن به دلیل جنگ داخلی بین 1975 تا 1990 بوده است، به آشنایی زبان عربی شام کمک کرده است.

عربی عراقی یا عربی بین‌النهرینی

آرامی زبان بین‌المللی در بین‌النهرین (منطقه‌ای باستانی در غرب آسیا، که عراق اکنون بخشی از آن است) بوده است و عربی عراق حتی امروزه دارای آثار این زبان است. عربی بین‌النهرین دارای دو نوع اصلی است: عربی بین‌النهرینی Gelet و عربی بین‌النهرینی Qeltu. مورد اول در ایران نیز صحبت می‌شود، درحالی‌که هر دو در سایر نقاط شبه‌جزیره عربستان صحبت می‌شود.

عربی خلیج‌فارس یا عربی خلیجی

عرب‌زبانان در کشورهای شبه‌جزیره عربستان سعودی، کویت، بحرین، قطر، امارات و عمان در درک یکدیگر مشکل چندانی ندارند. اما برخی تفاوت‌های دیالکتیکی و ناهنجاری‌های منطقه‌ای وجود دارد. عربی ظفاری در جنوب عمان و یمن صحبت می‌شود و تنوع بیشتری دارد.

بنابراین کدام نوع عربی را باید مطالعه کرد؟

بدیهی است عربی که مایل به تحصیل هستید بستگی به‌جایی دارد که قصد صحبت با آن رادارید. برای مثال، یادگیری عربی شمال آفریقا اگر قصد سفر به عراق رادارید، احمقانه خواهد بود. همان‌طور که گفته شد، تسلط کامل بر زبان عربی استاندارد مدرن شمارا برای مکالمات اساسی در سراسر منطقه مجهز می‌کند. اما هنگام پیشرفت به گویش خاص‌تر، نادیده گرفتن عربی مصری ، عراقی یا شامی به دلیل قابل‌فهم بودن متقابل آن با نسخه‌های دیگر دشوار خواهد بود.

همه ما (کمی) عربی صحبت می‌کنیم

عربی در طول قرن‌ها تأثیر قابل‌توجهی بر سایر زبان‌ها داشته است. ازجمله زبان‌هایی که از زبان عربی وام گرفته‌اند عبارت‌اند از ترکی، اسپانیایی و پرتغالی، دو زبان اخیر به دلیل هشت قرن تماس در شبه‌جزیره ایبری تحت حاکمیت مسلمانان. انگلیسی نیز دارای کلمات زیادی است که از عربی گرفته‌شده است – معمولاً کلماتی که با “ال” شروع می‌شوند، مانند الکل. در اینجا پنج مورد وجود دارد: کیمیا – از کلمه عربی الکیمیا، که هم برای شیمی و هم برای کیمیاگری استفاده می‌شد. شربت – این کلمه وارد انگلیسی شد در پایان قرن چهاردهم از سیروپ فرانسوی قدیمی یا سیروپوس لاتین قرون‌وسطی، اما این کلمات به‌نوبه خود به‌احتمال‌زیاد از شراب عربی، به معنی شراب آمده است زعفران – از کلمه عربی زعفران.